W dniu 26 czerwca 2017 roku w Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku odbyło się Podlaskie Forum Ekonomistów. Było to już siedemnaste Forum, które jest organizowane od 2008 roku przez Zarząd PTE Oddział w Białymstoku. Spotkania mają miejsce na terenie białostockich uczelni wyższych. Celem tych spotkań jest wymiana myśli i poglądów pomiędzy pracownikami naukowymi wyższych uczelni województwa podlaskiego, a przedsiębiorcami i przedstawicielami organizacji gospodarczych, instytucji otoczenia biznesu i samorządów w zakresie ważnych i aktualnych problemów społeczno-gospodarczych w kraju i regionie.

Wszystkich przybyłych członków PTE i zaproszonych gości, przywitał na początku spotkania doc. dr Edward Hościłowicz – Rektor WSFiZ w Białymstoku. Zwrócił on uwagę na ważność innowacji w rozwoju regionów i poszczególnych krajów. Następnie prof. Adam Sadowski – Prezes PTE Oddział w Białymstoku wręczył w imieniu Zarządu Głównego PTE Srebrną Odznakę Honorową dla prof. Ewy Gruszewskiej (UwB), uzasadniając jej znaczące zaangażowanie w rozwoju Oddziału PTE w Białymstoku.

Wykład wprowadzający wygłosił prof. dr hab. Robert Ciborowski – Rektor UwB, który zwrócił m.in. uwagę na konieczność odpowiednich nakładów kapitałowych we wprowadzaniu innowacji. Przytoczył dane dotyczące wysokości finansowania na naukę i innowacje w krajach Europy Środkowej. Niestety Polska w tych zestawieniach pozostaje na jednym z ostatnich miejsc. Profesor zwrócił również uwagę na potrzebę wypracowania mierników innowacji, gdyż te które są aktualnie stosowane nie odzwierciedlają stanu innowacji w poszczególnych regionach i krajach.

Interesujące wyniki badań przedstawił następnie dr inż. Wojciech Winogrodzki – Prezes T-Matic Grupa Computer Plus. Zwrócił on głównie uwagę, że praktycznie jedynym źródłem rozwoju podlaskiej gospodarki w ostatnich latach był dynamiczny wzrost przedsiębiorstw eksportujących do krajów Unii Europejskiej. Przedsiębiorstwa te stanowią jedynie 16-18% ogółu podlaskich przedsiębiorstw. Struktura podlaskiego eksportu świadczy o wzrastającej, lecz niedostatecznej jeszcze konkurencyjności sektora przetwórstwa przemysłowego, przy czym im większy stopień przetworzenia, tym konkurowanie na wymagających rynkach UE staje się trudniejsze. Świadczy to o potrzebie kontynuacji działań na rzecz rozwoju technicznego, technologicznego, innowacyjności naszych przedsiębiorstw.

Dalszą część spotkania, która miała charakter debaty panelowej i dyskusji, poprowadził dr Adam E. Szczepanowski – Dziekan Wydziału Nauk Ekonomicznych WSFiZ w Białymstoku. Do debaty byli zaproszeni podlascy przedsiębiorcy. Dyrektor Generalny PLUM przedsiębiorstwa specjalizującego się w produkcji sterujących zespołów elektronicznych stwierdził, że wiele lat temu wybrano drogę rozwoju firmy właśnie przez innowacje. Stwierdził on, że droga ta nie jest łatwa. Ważne jest ustalenie rynku docelowego, szczególnie zagranicznego. Pan Adam Walicki – wiceprezes Fundacji „Technotalenty” podkreślił wagę troski o młodych innowatorów, którzy uwierzyli w moc swoich działań (około 400 osób). Wykonali oni ok. 280 oryginalnych prac. Ci młodzi są lub mogą być znaczącą cząstką każdej firmy. Dr Tomasz Matwiejczuk – prezes firmy informatycznej IQ5 zwrócił uwagę na potrzebę indywidualnego podejścia i własnej ścieżki rozwoju przedsiębiorstw w zakresie innowacji. Zwrócił także uwagę na fakt, że w tzw. regionalnych inteligentnych specjalizacjach nie uwzględniono firm z branży ICT, w związku z czym nie mogą one startować w konkursach na pozyskanie środków z funduszy publicznych. Pan Adam Ławicki – prezes Whitehill stwierdził, że nie ma aktualnie projektu województwa podlaskiego wskazującego w jakim kierunku chcemy iść, jaki konkretny wyrób charakteryzuje nasz region. Dodał, że w Planie Morawickiego nie uwzględniono strategii rozwoju naszego województwa. Stawia to tym samym województwo podlaskie w charakterze podwykonawcy i nie sprzyja podnoszeniu przez nie pozycji konkurencyjnej. Pan Jarosław Antychowicz - Prezes Infinity Group mówił o utrudnionym dostępie do młodych wykształconych pracowników i o trudnych do pokonania barierach kulturowych. Podał przykłady z własnego doświadczenia stwierdzając, że dla zagranicznego inwestora nie ma znaczenia region, lecz kraj z którego ma być dostarczony dany towar, czy usługa. Pan Marek Siergiej - prezes firmy Promotech wskazał na brak kapitału, również ludzkiego, który pomógł by w rozwoju, również innowacyjnym, podlaskich firm. Dodał, że dostęp do kapitału na innowacje hamują również pewne zapisy prawne, m.in. definicja MSP, która w obecnej formie deprecjonuje przedsiębiorstwa przemysłowe. Wskazał też na potrzebę dobrego przepływu informacji pomiędzy przedsiębiorstwami. Stać nas na więcej. Potrzebna jest wiara w odniesienie sukcesu na rynku.Przedsiębiorcy odnosząc się do postawionego w debacie pytania wskazywali na różne bariery rozwoju i innowacyjności własnych firm. Wśród wymienionych pojawiły się m.in. bariery: kapitałowa, kulturowa, polityczna i prawna.

Na potrzebę kapitału i dobrego przepływu informacji, zwrócił uwagę prof. dr hab. Marek Proniewski. Podkreślił on potrzebę współpracy, sieciowania firm. Stwierdził że należy bardziej wspierać kapitał ludzki, aby rozwijać innowacje i opuścić niechlubne 230 miejsce wśród regionów Europy pod względem wprowadzanych innowacji. Zauważył również, że warunkiem tworzenia innowacji w regionie są inwestycje, tymczasem podlaski przedsiębiorca wydaje średnio dwa razy mniej na innowacje niż przedsiębiorcy w innych regionach. Wskazał też na działania i dokumenty, opracowywane przez Urząd Marszałkowski, uwzględniające kwestie innowacji i promocji województwa.

Prorektor WSFiZ dr Anatoliusz Kopczuk dodał, że w wielu przypadkach kluczem do sukcesu jest wiara we własne pomysły, determinacja i pewność siebie. Podkreślił, że istotne w rozwoju i innowacyjności podlaskich firm są postawy przedsiębiorców. Prof. Renata Przygodzka podkreśliła wagę spotkania na Forum przedstawicieli świata nauki i biznesu. Stwierdziła, że PTE może i powinna promować kierunki rozwoju, co stało się na tym spotkaniu. Wskazała, że potrzebna jest zmiana mentalności zarówno przedsiębiorców, jak i naukowców, a także wszystkich mieszkańców w kierunku rozwoju innowacji.
Doc. dr Edward Hościłowicz – Rektor WSFiZ w Białymstoku wskazał na końcu spotkania na potrzebę rozwiązań systemowych i zwiększenie produktywności. Z pewnością będzie temu służyła współpraca na styku nauka-biznes.

W trakcie Forum zastanawialiśmy się, czy aktualnie w kontekście rozwoju naszego regionu jesteśmy Polską A, B czy C? Były różne głosy. Podsumowując można stwierdzić, że jesteśmy Polską A i B i C, a może i D, ponieważ mamy bardzo dobre innowacyjne przedsiębiorstwa, konkurencyjne w Europie i świecie, ale też wiele zapóźnionych, nie innowacyjnych, co należy oczywiście zmieniać. Stąd potrzeba tego typu spotkań i konferencji. Prowadzący dr A. Szczepanowski stwierdził, że badania wskazują, iż jedynie 15 % studentów jest kreatywnych. W związku z czym istnieje potrzeba pobudzania tej kreatywności. Jednocześnie zachęcił zebranych do zainteresowania się Projektem „Kreatywność i innowacyjność”, którego jest inicjatorem. Zapowiedział też, że WSFiZ w Białymstoku przygotowuje Międzynarodową Konferencję Naukową i Dobrych Praktyk „Kreatywność i Innowacyjność w Regionie” w czerwcu 2018 roku, na którą zaprosił wszystkich uczestników Forum.

Na koniec spotkania prof. A. Sadowski - Prezes PTE Oddział w Białymstoku podziękował wszystkim za udział w Forum, a w szczególności Rektorowi WSFiZ za gościnność i możliwość zorganizowania Podlaskiego Forum Ekonomistów w WSFiZ w Białymstoku oraz dr Adamowi Szczepanowskiemu, który – jak wspomniał Prezes – był inicjatorem tego typu spotkań 10 lat temu. Zaprosił też zebranych na kolejne Podlaskie Forum Ekonomistów, które odbędzie się w drugiej połowie br. na Wydziale Zarządzania Politechniki Białostockiej.

Dr Adam E. Szczepanowski
Wiceprezes PTE Oddział w Białymstoku

Zdjęcia z tego wydarzenia: XVII Podlaskie Forum Ekonomistów

W ramach Podlaskich Forów Ekonomistów, zainicjowanych w 2008 roku przez Zarząd PTE Oddział w Białymstoku, odbyła się konferencja naukowa pt. „Małe i średnie przedsiębiorstwa w regionalnej i globalnej gospodarce”.

Celem Forum, które odbywa się co pół roku w białostockich uczelniach wyższych, jest wymiana myśli i poglądów pomiędzy pracownikami naukowymi wyższych uczelni województwa podlaskiego, a przedsiębiorcami i przedstawicielami organizacji gospodarczych, instytucji otoczenia biznesu, samorządowcami. Dyskutujemy o ważnych i aktualnych problemach społeczno-gospodarczych kraju i regionu. Na konferencji, która odbyła się tym razem w siedzibie Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku w dn. 14 maja 2015 roku, zgromadzili się pracownicy naukowo-dydaktyczni z białostockich uczelni: Uniwersytetu w Białymstoku, Politechniki Białostockiej i WSFiZ w Białymstoku oraz samorządowcy, podlascy przedsiębiorcy, przedstawiciele agencji rozwoju regionalnego oraz innych instytucji.

Spotkanie otworzył J.M. Rektor WSFiZ w Białymstoku doc. dr Edward Hościłowicz, który podkreślił m.in. znaczenie wspólnych spotkań „świata nauki” ze „światem biznesu” oraz znaczenie małych i średnich przedsiębiorstw w rozwoju gospodarki. To w MSP zatrudnionych jest w ponad 70% społeczeństwa polskiego w wieku produkcyjnym - podkreślił Rektor – m.in. dlatego należy dołożyć wszelkich starań, aby wspierać ten sektor przedsiębiorstw.

Pierwszy referat pt. „Dlaczego priorytet dla małych i średnich przedsiębiorstw w gospodarce regionu?” wygłosiła prof. UwB dr hab. Renata Przygodzka – wykładowca Wydziału Ekonomii i Zarządzania Uniwersytetu w Białymstoku a zarazem Zastępca Prezydenta Białegostoku. Pani profesor omówiła zaprezentowała wskaźniki opisujące poziom rozwoju polskiego sektora MSP na tle krajów Unii Europejskiej. Podkreśliła, że polskie przedsiębiorstwa charakteryzują się wyraźnie niższą skalą prowadzonej działalności w porównaniu z innymi krajami Europy. Wskazuje na to: relatywnie niski poziom liczby pracujących i zatrudnionych, produktywności wyrażonej wartością dodaną brutto na pracującego lub przedsiębiorstwo, skala działalności według średnich obrotów czy ograniczona obecność na rynkach zagranicznych.

Jednocześnie stwierdziła, że to nie brak efektywności jest jednak ich problemem (wskazuje na to wysoki poziom produktywności wyrażony wynikami w porównaniu z nakładami, m.in. wartością dodaną brutto na 1 EUR wynagrodzeń). Problemem tym z punktu widzenia rozwoju firm w Polsce, są: dostęp do zasobów, w szczególności środków finansowych, dostęp do odpowiednich zasobów kadrowych, wyposażenia technologicznego, które mają szczególnie istotne znaczenie dla stymulowania potencjału ekonomicznego polskich przedsiębiorstw.

W kolejnej części wystąpienie Pani prof. przeanalizowała zróżnicowanie regionalne sektora MSP w Polsce. Wskazała na relatywnie wysoki wskaźnik syntetyczny poziomu przedsiębiorczości w Podlaskiem w porównaniu z pozostałymi województwami Polski Wschodniej. Skupiając się na temacie wystąpienia Pani prof. R. Przygodzka wyjaśniła, dlaczego małe i średnie przedsiębiorstwa powinny być priorytetem w gospodarce regionu. Przede wszystkim z uwagi na fakt, że charakteryzuje je:zdolność do bardzo szybkiego reagowania na potrzeby rynku,otwartość na postęp techniczny i organizacyjny,potencjalna zdolność do tworzenia nowych miejsc pracy,niski koszt stanowiska pracy,łatwość dostosowania się do miejsca, czasu i zasobów,  występowanie we wszystkich działach gospodarki.

W końcowej części wystąpienia prof. R. Przygodzka podkreśliła, że małe i średnie przedsiębiorstwa mają kluczowe znaczenie dla rozwoju gospodarczego Polski i jej regionów. Są kluczowym stymulatorem nie tylko aktywności gospodarczej, lecz również inteligentnego i zrównoważonego rozwoju.

W dyskusji prowadzonej przez Prorektora WSFiZ w Białymstoku dra A. Kopczuka, jako pierwszy głos zabrał prof. A. Pawlak, który zwrócił uwagę, że nie ilość, ale jakość małych i średnich przedsiębiorstw jest najważniejsza. Jakość tych firm wzrasta zdecydowanie gdy firmy otwierają się na technologie przełomowe. Przedsiębiorca białostockiej firmy EKOTON sp. z o.o. zaliczanej do grona  mikroprzedsiębiorstw - dr G. Chocian - stwierdził, że rynek województwa podlaskiego jest bardzo płytki, i brakuje mu odpowiednich zapasów kapitału na innowacje i rozwój. Dlatego powinno się zwracać większą uwagę na jakość oferowanych produktów, a nie na konkurowanie tylko ceną. Kultura najniższej ceny wynika z "przetargów śmieciowych", w których dominującym lub jedynym kryterium przez lata była cena. Na tak osłabiony rynek przybywają chętniej tacy inwestorzy i wykonawcy, którzy nie są zainteresowani innowacyjnością, tylko niskimi kosztami pracy. Tworzy to powszechne przekonanie, iż zasoby tak ukształtowanego, płytkiego rynku województwa podlaskiego, ze stosunkowo wysokim bezrobociem,  można kupować za najniższą cenę, bo zawsze znajdzie się ktoś gotowy pracować za niższą stawkę. Ukształtowane w ten sposób negatywne sprzężenie zwrotne: zamówienia za najniższą cenę - niskie marże i zarobki - płytki rynek i bezrobocie - coraz niższa stawka, skutkuje ucieczką pomysłów i kreatywnego kapitału ludzkiego do regionów ceniących po pierwsze jakość i wartość dodaną. W efekcie zgubna polityka najniższej ceny ogranicza potencjał innowacyjny woj. podlaskiego.

Prezes małej firmy branży IT dr inż. T. Matwiejczuk stwierdził, że przedsiębiorca chce kupić kompetencje i realizację zadań na rynku pracy a nie koniecznie zatrudniać pracownika na tzw. „etat”. Daje to lepsze efekty zarówno pracownikowi, jak i firmie zatrudniającej.    

Drugi, bardzo interesujący  referat pt. „Zabezpieczenie małych i średnich przedsiębiorstw w globalnej gospodarce” wygłosił gość specjalny prof. dr inż. Andrzej M. Pawlak, wykładowca Uniwersytetu w Stanford i Berkeley w Kalifornii (USA). Na początku stwierdził, że globalne firmy, które stosują metodę innowacji otwartej, działają często destruktywnie na rozwój gospodarki poszczególnych krajów, szczególnie, jeśli budują w tych krajach specjalne ośrodki B+R, które służą drenażowi mózgów. Jednak nie dotyczy to wszystkich przedsiębiorstw. Przykładowo firma 3M, wspierająca organiczny rozwój technologii nie przynosi szkody tylko wsparcie technologii, co nie działa na szkodę globalnej gospodarki. Ponadto, firma 3M nigdy nie stara się przejąć na siłę żadnej gałęzi gospodarki, zadawalając się jej stosunkowo małą (9-11%) częścią. Organiczny rozwój technologii, jest naturalnym, niedestrukcyjnym działaniem globalnych firm. Niestety, takich firm jest na świecie bardzo mało i dlatego narzędzia takie jak otwarta innowacja są bardzo niebezpieczne a wręcz śmiertelnie niebezpieczne dla małych i średnich przedsiębiorstw.

W działalności firm niszowych najważniejsze jest znalezienie funkcji, których rozwiązanie zaspokoi globalne potrzeby rynku. Żeby taka nisze utrzymać i kontrolować niezbędne jest zamknięcie nisz w poszczególnych technologiach, w których funkcjonują niszowe firmy. W funkcjonowaniu firmy nie należy zajmować się wszystkim, ale przede wszystkim rozwijać specjalistyczne, kierunki niszowe. Jednym z ważnych kierunków rozwoju wspierającego rozwój regionu, może być Platforma Wyrównania Gospodarczego Województwa Podlaskiego, która zintensyfikuje tempo rozwoju regionu właśnie w wybranych, niszowych specjalizacjach. Ta platforma składa się z trzech etapów. Pierwszy etap wsparty na metodzie innowacji niszowej pozwoli na identyfikacje i zamkniecie nisz przed konkurencją. Drugi, etap wyrównania gospodarczego, pozwoli na rozwój kompetencji i technologii do poziomu globalnego. Trzeci etap, zorganizuje specjalny fundusz finansowania rozwoju niszowych startupów, który jest krytycznym elementem zapewniającym ciągłość niszowego rozwoju regionu. Właśnie system finansowania, który będzie wspierał finansowanie nowych nisz w momencie, kiedy poprzednie nisze stracą na ważności w globalnym świecie.

W dyskusji, zarazem odpowiedzi na propozycję przygotowywanego projektu Platforma Wyrównania Gospodarczego Województwa Podlaskiego, Rektor doc. E. Hościłowicz wsparł ideę i znaczenie projektu, który ma być realizowany w konsorcjum WSFiZ w Białymstoku, Suwalskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej oraz Agencji Rozwoju Regionalnego ARES w Suwałkach. Projekt ten daje olbrzymie szanse na rozwój naszego regionu, dlatego zadał pytanie: czy stać nas na odrzucenie takiego projektu?

Pani Prezes Agencji Rozwoju Regionalnego ARES w Suwałkach powiedziała o tworzeniu MSP w konkursie sartupów. Pomagała w tym specjalna komisja, która spośród 700 wniosków wybrała 70 najlepszych i pomagała w ich wdrożeniu. Prezes firmy „EKOTON sp. z o.o.” podniósł problem składanych wniosków o dofinansowanie projektów MSP w różnych konkursach dotacyjnych. Zaakcentował występującą często niekompetencję asesorów oceniających takie wnioski, braku ich przygotowania w zakresie merytorycznej oceny innowacyjnych projektów, a zwracania uwagi głównie na mało istotne braki formalne, które podlegają wyjaśnieniu. W takich uwarunkowaniach odrzucane są często wartościowe projekty służące rozwojowi danego przedsiębiorstwa, dokonujące realnej, innowacyjnej zmiany, których oceniający zwyczajnie nie zrozumiał. W zamian promowane są projekty typowe, standardowe, nie dokonujące żadnego przełomu, a wybrane głównie dlatego, bo nie wywoływały dyskomfortu poznawczego u członków komisji oceny projektów.

Jednym z głównych wniosków dotyczących spotkania było zwrócenie uwagi na projakościowe podejście na tworzenie i funkcjonowanie małych i średnich przedsiębiorstw. Takie podejście stwarza przewagę konkurencyjną na współczesnym wymagającym rynku i jest gwarancją dłuższego i pewniejszego funkcjonowania.

Na zakończenie konferencji, które było zarazem XIII spotkaniem Podlaskiego Forum Ekonomistów,  prowadzący spotkanie dr Adam E. Szczepanowski podziękował prelegentom za merytoryczne, bardzo dobrze przygotowane referaty, władzom uczelni za gościnność, a wszystkim zaproszonym za aktywny udział w dyskusji. Zapowiedział też następną konferencję z cyklu Podlaskie Forum Ekonomistów, które odbędzie się w drugim półroczu 2015r. na Uniwersytecie w Białymstoku.

Adam E. Szczepanowski
Wiceprezes PTE Oddział w Białymstoku

Już po raz X spotkali się podlascy ekonomiści i przedsiębiorcy na Forum Ekonomistów. Tym razem spotkanie w formie konferencji odbyło się w Wyższej Szkole Finansów i Zarządzania w Białymstoku w dniu 6 grudnia 2013 r. Na Forum przybyli profesorowie, doktorzy i inni pracownicy naukowo-dydaktyczni z białostockich uczelni: Uniwersytetu w Białymstoku, Politechniki Białostockiej oraz Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania, a także studenci oraz przedstawiciele podlaskich przedsiębiorców, m.in. Podlaskiego Klubu Biznesu i Podlaskiego Związku Pracodawców.

Spotkanie otworzył J.M. Rektor WSFiZ w Białymstoku prof. dr hab. Józef Szabłowski, który podkreślił m.in. znaczenie wspólnych spotkań „świata nauki” ze „światem biznesu”. Po otwarciu konferencji Rektor wręczył referentom pamiątkowe albumy z okazji 20-lecia WSFiZ w Białymstoku, a wszystkich uczestników Forum zaprosił na jubileuszowy tort.

Po krótkiej przerwie na kawę, ideę Podlaskiego Forum Ekonomistów przypomniał współprowadzący spotkanie dr Adam Edward Szczepanowski (WSFiZ w Białymstoku), wskazując przede wszystkim na wypracowany w 2008 r. główny cel Forum, którym jest wymiana myśli i doświadczeń pomiędzy ekonomistami wyższych uczelni województwa podlaskiego, podlaskimi przedsiębiorcami oraz politykami, w zakresie ważnych aktualnych problemów życia społeczno-gospodarczego kraju i regionu.

Przed wygłoszeniem referatów poproszono uczestników Forum, którzy byli jednocześnie uczestnikami IX Kongresu Ekonomistów Polskich w Warszawie w dn. 28-29.11.2013 r., aby podzielili się wrażeniami i najważniejszymi przesłaniami z Kongresu.

Głos zabrał prof. dr hab. Piotr Pysz (uczestnik panelu głównego Kongresu), który mówił o społecznej gospodarce rynkowej. Prof. dr hab. Marek Proniewski nawiązał do trudnego problemu OFE. Dr Ewa Gruszewska zwróciła uwagę na dyskusję dotyczącą znaczenia kapitału na różnych etapach rozwoju gospodarczego. Prof. UwB Adam Sadowski zauważył, iż w Kongresie uczestniczyła znaczna grupa ekonomistów rolnictwa, co wskazuje na rosnącą rolę rozważań mikroekonomicznych, a jednocześnie istotne znaczenie samego rolnictwa w procesach gospodarczych. Dr Adam E. Szczepanowski zwrócił uwagę na podkreślany podczas Kongresu kierunek interdyscyplinarności w ekonomii i odnoszenie się do wartości, a więc aksjologii i kultury.

Pierwszy referat pt. „Uwarunkowania ekologiczne rozwoju regionów peryferyjnych” przedstawił prof. dr hab. Marek Degórski - Dyrektor Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN w Warszawie. Zwrócił on m.in. uwagę na znaczenie obszarów funkcjonalnych, obszarów przyrodniczo cennych i obszarów krajobrazu kulturowego, które mają szczególne znaczenie dla rozwoju regionów Polski Wschodniej.  Prof. M. Degórski podkreślał też w swoim wystąpieniu potrzebę wzmacniania intelektualnego oraz innowacyjności, które mogą być z powodzeniem stosowane w każdych warunkach, a w szczególności na czystych obszarach, w oddaleniu od zgiełku dużych miast. 

Drugi referat pt. „Sektor publiczny w rozwoju gospodarczym regionów peryferyjnych” przedstawiła prof. UwB dr hab. Renata Przygodzka z Wydziału Ekonomii i Zarządzania Uniwersytetu w Białymstoku. Pani Profesor, która pełni aktualnie funkcję Zastępcy Prezydenta Białegostoku, poruszyła m.in. zagadnienie wskaźników rozwoju regionu, nie zatrzymując się wyłącznie na najczęściej przytaczanym wskaźniku wzrostu, czyli PKB na jednego mieszkańca. Inne ważne czynniki świadczące o rozwoju, to nakłady na badania i rozwój (B+R), wskaźnik zatrudnienia, bezrobocia i inne. Prof. R. Przygodzka podkreśliła też rolę sektora publicznego, który w regionach peryferyjnych, oprócz pełnienia przypisanych mu funkcji klasycznych (alokacyjnej, stabilizacyjnej i redystrybucyjnej) oraz działania na rzecz podnoszenia jakości życia mieszkańców, powinien być nie tylko stymulatorem wzrostu, lecz również, co jest dyskusyjne, jest kluczowym sektorem zatrudnienia wielu mieszkańców i źródłem ich dochodów.

Dyskusja po wygłoszonych referatach, była w opinii wszystkich uczestników Forum bardzo żywa i interesująca. Prof. Marek Proniewski, który od wielu lat zajmuje się badaniami obszarów peryferyjnych w Europie, zwrócił uwagę na zbyt małe wykorzystanie transgraniczności i wielokulturowości. Wskazał też na potrzebę kształcenia w kierunku przedsiębiorczości i przede wszystkim wykorzystania potencjału ludzkiego. Potrzebne jest tworzenie nowych miejsc pracy, aby zatrzymać migrującą, wykształconą młodzież dla budowania bogactwa naszych regionów. Prezes Podlaskiego Związku Pracodawców, dr Wojciech Winogrodzki, optował za rozwojem regionów peryferyjnych, przede wszystkim poprzez rozwój przedsiębiorstw, ale nie turystycznych, ponieważ mają one zbyt mały potencjał. Rozwój regionów peryferyjnych - zdaniem Prezesa - powinien koncentrować się w dużych ośrodkach, takich jak Białystok, Suwałki, Łomża. Inne podejście przedstawiali m.in. prof. M. Degórski i dr A. Szczepanowski, którzy podkreślali potrzebę wykorzystania walorów przyrodniczych i kulturowych województw Polski Wschodniej, z jednoczesnym otwarciem na nowe technologie IT, które dzięki swobodnej lokalizacji mogą być częściej wybierane w zacisznych i czystych regionach (tak było m.in. z „Dolina Krzemową” w USA). Prezes Podlaskiego Klubu Biznesu, Lech Pilecki, zdecydowanie przeciwstawił się używaniu pojęcia „regiony peryferyjne”, które od razu kojarzone są z czymś gorszym, z zacofaniem. Podkreślił, że istnieje wiele firm w województwie podlaskim, które mają już znakomitą renomę nie tylko w Polsce, ale w Europie i na świecie. Są to zarówno firmy mleczarskie, takie jak „Mlekowita”, a także firmy zajmujące się np. produkcją specjalistycznego sprzętu medycznego. To czego nam brak - podkreślił Prezes PKB - to dobrze przygotowanej promocji regionu. W dalszej otwartej dyskusji zaproponowano pozytywne hasło promocyjne dla naszego regionu: „jesteśmy oknem na Zachód o ponadprzeciętnym potencjale”. „Oknem” dla naszych partnerów ze Wschodu, o których nie możemy nigdy zapominać.

Na zakończenie X Podlaskiego Forum Ekonomistów, współprowadzący spotkanie prof. dr hab. Adam Sadowski - Prezes PTE Oddział Białystok podziękował prelegentom za merytoryczne, bardzo dobrze przygotowane referaty, władzom uczelni za gościnność, a wszystkim zaproszonym za udział w Forum. Zaprosił też wszystkich na kolejną debatę, która ma się odbyć na Uniwersytecie w Białymstoku w pierwszej dekadzie 2014 r.

dr Adam Edward Szczepankowski
Wiceprezes PTE Oddział w Białymstoku